Komend jaar gaan nieuwe arbo-regels in bij diverse arbothema’s. Ook hebben we nog te maken met de gevolgen van eerdere wetswijzigingen in 2022. Dan zijn er ook enkele wetvoorstellen die nog op behandeling wachten. Komend jaar zal blijken of ze zullen leiden tot nieuwe regelgeving. Dat hangt ook af van de kabinetsformatie.

In dit overzichtsartikel vind je de vaststaande en mogelijke wetwijzigingen op een rij. Aangevuld met enkele andere opvallende vernieuwingen.

Vanaf 1 januari 2022 zijn nergens inpandige rookruimtes toegestaan. Die bleken in strijd met een internationaal verdrag dat Nederland heeft ondertekend. Een werkgever die inpandige rookruimtes moet sluiten kan – met instemming van de or – kiezen uit twee opties. De eerste is: maak van het bedrijf een geheel rookvrije organisatie, of: hou of maak beschutte rookplekken op het eigen buitenterrein.

Er gelden wel een aantal eisen aan zo’n ‘bushokje’ voor rokers op het buitenterrein. De werkgever moet zorgen dat deze beschutte rookplek:

Lees hier de overheidsinformatie over de eisen aan beschutte rookplekken.

Per 1 januari heeft de Arbeidsinspectie haar oorspronkelijke naam weer terug. Ditmaal met de toevoeging ‘Nederlandse’ er voor. Vele jaren droeg ze de ongemakkelijke naam ‘Inspectie SZW’. Belangrijker nog dan de naamswijziging is de recente publicatie van het Jaarplan 2022 van de inspectiedienst. Daarin is (vooral in de bijlagen) te zien welke sectoren en arborisico’s het komend jaar bij inspecties extra aandacht zullen krijgen.

Uiterlijk 1 juli 2022 komt er een landelijk expertisecentrum voor stoffen-gerelateerde beroepsziekten, LEC-SB afgekort. Dit centrum gaat werkgevers en werknemers helpen bij onder andere de bewustwording van de risico’s van blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Het LEC-SB wordt dé autoriteit voor wie hulp of kennis over deze beroepsziekten wil krijgen of bieden. Daarnaast zal het instituut zich inzetten voor een snellere en betere signalering en gaat het een verbeterde aanpak ontwikkelen voor de preventie van beroepsziekten. Klik hier voor meer informatie.

Half 2022 wordt de regelgeving inzake risico’s zware ongevallen met gevaarlijke stoffen van kracht Daardoor komen minimaal 200 extra bedrijven onder de regeling ‘Aanvullende Risico-Inventarisatie en -Evaluatie’ (ARIE) te vallen. Deze bedrijven moeten dan aan de ARIE-verplichtingen gaan voldoen. Zoals:

Ook moeten alle bedrijven die ARIE-plichtig zijn als werkgever een eenmalige melding aan de Inspectie SZW doen. Deze nieuwe ARIE-regeling treedt naar verwachting op 1 juli 2022 in werking. Nieuwe ARIE-bedrijven hebben dan tot 1 juli 2023 de tijd om aan de verplichtingen van de ARIE te voldoen.

Dieselrook uit vrachtwagens en heftrucks is kankerverwekkend en heeft daarnaast andere negatieve gevolgen voor de gezondheid. Officieel spreekt men over ‘Dieselmotoremissies’, ofwel DME. In juli 2020 is er een publieke grenswaarde vastgesteld voor DME. Ook heeft Inspectie SZW recentelijk een Basisinspectiemodule Blootstelling aan dieselmotoremissies (DME) gepubliceerd. Daarin staan verregaande maatregelen die worden verwacht van bedrijven die met DME te maken hebben. Vervanging van dieselaangedreven arbeidsmiddelen, of technische maatregelen die de blootstelling ver terugdringen staan daarin centraal

Als een werknemer meer dan twee jaar ziek is, kan de werkgever ontslag aanvragen bij het UWV. De zieke werknemer heeft dan recht op een transitievergoeding. Sinds kort kunnen werkgevers compensatie aanvragen voor een betaalde transitievergoeding bij ontslag als zij een werknemer ontslaan na meer dan twee jaar ziekte. Met de Regeling compensatie transitievergoeding kan de werkgever de betaalde transitievergoeding terugkrijgen. Zo voorkomt de wetgever dat werkgevers te maken krijgen met een opeenstapeling van kosten na twee jaar loon doorbetalen aan zieke werknemers.

Recent zijn ook gewijzigde regels van kracht geworden over het werken op hoogte in werkbakken. De belangrijkste wijziging is, dat er voor werkzaamheden op hoogte niet meer gewerkt mag worden vanuit een werkbak of werkplatform op een heftruck. Voor meerdere bedrijven zal dit verbod van grote invloed zijn op (onderhouds)werkzaamheden op hoogte. Daar staat tegenover dat een werkbak aan een verreiker, voorzien van een samenbouwverklaring, wel mag worden gebruikt.

Tenslotte mag alleen bij hoge uitzondering een werkbak aan een kraan omhoog gehesen worden. Voor de precieze voorschriften, zie de digitale brochure van het ministerie van SZW: ‘Leidraad werkbak/ werkplatform’.

Het wetsvoorstel ‘Werken waar je wilt’ is erop gericht de positie te versterken van een medewerker die een (schriftelijk) verzoek indient om thuis te werken. Het initiatiefvoorstel beoogt de huidige ‘Wet Flexibel werken’ aan te passen. Het houdt in dat een werkgever het verzoek van de werknemer alleen kan afwijzen bij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

Ook de voorgestelde rechtsgang hierbij is nieuw. Als werkgever en werknemer geen overeenstemming kunnen bereiken over het verzoek, kan de rechter bepalen of zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen inderdaad aan de orde zijn. Dit voorstel moet nog in de Tweede Kamer worden behandeld. Of er een meerderheid voor gevonden kan worden is nog onzeker.

Vanaf 1 september 2021 zou het advies van de bedrijfsarts leidend zijn bij de toetsing van het re-integratieverslag. Die toetsing gebeurt bij langdurige ziekte door het UWV. Doel is om te bepalen of er tijdens de voorgaande twee ziektejaren voldoende inspanningen zijn gepleegd om re-integratie mogelijk te maken. Na invoering van de wetswijziging zijn loonsancties op grond van een verschil van inzicht tussen de bedrijfsarts en de verzekeringsarts over medische kwesties niet meer mogelijk.

Maar het wetsvoorstel is doorgeschoven naar een nieuw kabinet, omdat het huidige kabinet demissionair is geworden. Hier vind je meer informatie over het wetsvoorstel.

GroenLinks heeft in 2021 een wetsvoorstel ingediend waarin bedrijven en organisaties worden verplicht een vertrouwenspersoon aan te wijzen. Doel van het initiatiefvoorstel is om elke werknemer die te maken krijgt met ongewenste omgangsvormen toegang te geven tot een vertrouwenspersoon. Daarnaast versterkt het wetsvoorstel de positie van de vertrouwenspersoon in de organisatie.

In de Arbowet is een vertrouwenspersoon niet verplicht gesteld. De Inspectie SZW heeft de aanwezigheid van een vertrouwenspersoon wel jarenlang als richtlijn gehanteerd bij haar inspecties. De kansen van het wetsvoorstel, dat aan deze onduidelijkheid een eind moet maken, zijn ongewis.

Alles overziend ontstaat een bont beeld van vaststaande en mogelijke wetswijzigingen. Daarnaast is nog nieuwe regelgeving op het gebied van corona te verwachten, zoals wetgeving rond vaccinaties op het werk. Zo wordt 2022 een jaar om als arbo-geïnteresseerde goed in de gaten te houden.

Koen Langenhuysen is OR-trainer bij Fijn Werk (info@fijn-werk.nl)

Het Praktijkboek Arbeidsomstandigheden ondersteunt werknemers, ondernemingsraden en VGW(M)-commissies bij hun inzet voor betere arbeidsomstandigheden. Dit boek biedt praktische en leesbare informatie die meteen toe te passen is. Elk hoofdstuk geeft in enkele pagina’s de belangrijkste informatie over een arbothema, aangevuld met tips en praktijkvoorbeelden. Bovendien bevat het boek een uitgebreide arbogereedschapskist met een groot aantal checklists voor de arbopraktijk. Bestel hier uw exemplaar van dit standaardwerk voor de or.

Categorie: Artikel Tags: arbo, ri&e, verdieping, vgwm Rubriek: Arbeidsomstandigheden, RI&E, vgwm

Het Praktijkboek Arbeidsomstandigheden ondersteunt werknemers, ondernemingsraden en VGW(M)-commissies bij hun inzet voor betere arbeidsomstandigheden. Dit boek biedt praktische en leesbare informatie die meteen toe te passen is. Elk hoofdstuk geeft in enkele pagina’s de belangrijkste informatie over een arbothema, aangevuld met tips en praktijkvoorbeelden. Bovendien bevat het boek een uitgebreide arbogereedschapskist met een groot aantal checklists voor de arbopraktijk. Bestel hier uw exemplaar van dit standaardwerk voor de or.

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Log hier in om de digitale magazines te bekijken.

Altijd weten wat je moet weten als OR-lid? Mis niets. Meld je aan en ontvang twee keer per week onze nieuwsbrief. Ruim 19.000 medezeggenschappers gingen je al voor.

13 september | Verdiepingscursus advies- en instemmingsrecht 

13 september | Diversiteit en inclusiviteit voor de OR 

22 september | OR & werkdruk en werkstress 

De kennisbank OR in de praktijk is een complete databank met wet- en regelgeving, toelichtingen en actuele jurisprudentie, verdiepende artikelen over relevante or-thema’s en praktische informatie voor de werkterreinen van de or.

Probeer OR in de praktijk 1 maand gratis! 

> Bekijk de video > Direct naar de kennisbank

Studiedag Ambtelijk Secretaris >> 29 september 2022

OR  verandertrajecten >>11 oktober 2022

OR workshopdag >> 8 november 2022

Kennisfestival medezeggenschap >> 24 november 2022

OR/net ontwikkelde 3 nieuwe pakketten om medezeggenschap van start tot doorontwikkeling te ondersteunen:

> pakket Starten met een or > pakket Verder met het or-werk > pakket Nieuw in de or

In de whitepapers van ORnet vind je  achtergronden bij relevante ontwikkelingen.

Communicatie is de eerste stap >>

De Opleidingengids 2022 is nu beschikbaar! Vraag nu de Opleidingengids 2022 aan >>

Heb je een vraag over medezeggenschap? De gratis vragenservice van ORnet geeft antwoord op or-vragen, mede mogelijk gemaakt door het CAOP. De vragenservice beschikt ook over een archief. Ga naar de vragenservice